@article{Rusin_2015, title={Deportacja Żydów z Macedonii Wardarskiej, Bełomoria i Pirotu w historiografii bułgarskiej}, url={https://www.zagladazydow.pl/index.php/zz/article/view/471}, DOI={10.32927/ZZSiM.471}, abstractNote={<p>Artykuł stanowi przegląd bułgarskich prac historycznych (zbiory dokumentów, monografie, prace zbiorowe, artykuły w czasopismach) dotyczących problemu deportacji Żydów z terytoriów anektowanych przez Bułgarię w czasie II wojny światowej (Macedonia Wardarska, Tracja Zachodnia z częścią Macedonii Egejskiej – tzw. Bełomorie, Pirot). Publikacje takie pojawiają się na rodzimym rynku wydawniczym nieprzerwanie od 1945 r., co świadczy o nieustannym zainteresowaniu uczonych bułgarskich kwestią losów mniejszości żydowskiej, pozostającej pod kontrolą władz w Sofii. Do upadku komunizmu w Bułgarii historiografia podlegała jednak wyraźnym ograniczeniom ideologicznym, a oceny formułowane przez uczonych w poszczególnych artykułach czy publikacjach o charakterze zwartym podkreślały rolę ruchu komunistycznego (na czele z późniejszym pierwszym sekretarzem Bułgarskiej Partii Komunistycznej Todorem Żiwkowem) oraz zwykłych obywateli w uratowaniu rodzimej mniejszości od deportacji do obozu zagłady w Treblince. Po rozpadzie bloku wschodniego i uwolnieniu nauki historycznej z gorsetu ideologicznej propagandy, w Bułgarii pojawiły się pozycje podkreślające pozytywną rolę króla Borysa III oraz niektórych polityków bułgarskich (np. Dimityr Peszew), którzy mieli oprzeć się naciskowi politycznemu Berlina w kwestii deportacji rodzimych Żydów. Nadal jednak temat odpowiedzialności Bułgarii za wywózki Żydów z terytoriów anektowanych nie został należycie przebadany, widoczny jest również opór części środowisk naukowych, chcących widzieć swój kraj jako jedyny, który nie uczestniczył w zbrodni Holokaustu.</p>}, number={11}, journal={Zagłada Żydów. Studia i Materiały}, author={Rusin, Bartłomiej}, year={2015}, month={grudz.}, pages={255-268} }